نکاتی در رابطه با تغذیه تکمیلی شیرخوار:
ویژگی های غذای کمکی مناسب چیست؟
1- غنی از انرژی و مواد مغذی باشند.
2- نرم بوده و هضم آن آسان باشد.
3- تازه بودن.
4- با استفاده از غذاهای خانواده به آسانی تهیه شود.
5- در دسترس، ارزان و در استطاعت خانواده باشند.
6- امکان استفاده از آن در حجم کمتر و در دفعات بیشتر وجود داشته باشد.
7- مورد علاقه کودک باشد.
8- دمای مناسب داشته باشد.
9- کودک بتواند به آسانی آن را بخورد و دستگاه گوارش دچار مشکل نشود.
10- فاقد استخوان یا خرده هائی که سبب خفگی کودک می شوند باشد.
اصول مهم در تغذیه تکمیلی کودک:
1- مواد غذائی از نظر مقدار و نوع باید به تدریج به غذای شیر خوار اضافه شود.
مثلاً روز اول از یک قاشق مربا خوری شروع کرده روز دوم 2 قاشق روز سوم 3 قاشق، روز چهارم 4 قاشق، روز پنجم 8 قاشق و روز ششم و هفتم 12 قاشق مرباخوری می رسد.
2- از یک نوع غذای ساده شروع شده و به تدریج به مخلوطی از چند غذا تغییر یابد.
3- بین اضافه کردن موادغذائی مختلف حدود 5 تا 7 روز فاصله لازم است که شیرخوار به غذای اول عادت کند و بعد غذای جدید باو داده می شود. دکتر فرهت میگوید: اضافه کردن یک به یک و فاصله دار مواد غذائی باعث میشود که اگر ناسازگاری به یک ماده غذائی وجود داشته باشد شناخته شود.
4- غذاها در شروع باید نسبتاً رقیق باشند و غلظلت آنها بیشتر از شیر باشد ( مثل ماست نازک ) پوره ئی که آنقدر رقیق باشد که با فنجان به کودک داده میشود. یا از قاشق براحتی می ریزد، انرژی و مواد مغذی کافی را تامین نمی نماید. بنابراین غلظت غذا باید آنقدر باشد که بسادگی در قاشق بماند. با افزایش سن به تدریجی بر غلظت غذا افزوده میشود. سفت کردن تدریجی غذاها به یاد گرفتن عمل جویدن کمک می کند.
5- غذای کمکی را باید با قاشق کوچکی که گودی کمی دارد (مرباخوری ) به شیرخوار بدهید. از نظر دکتر احمد شاه فرهت گاهی مادران چون کودک همان چند قاشق اول غذا را می خورد فرصت را غنیمت شمرده و با قاشق بزرگ مقدار زیادی غذا را وارد دهان کودک می نمایند. که این امر خطرناک بوده و می تواند باعث بروز آسپیراسیون شود.
6- اگر در شروع تغذیه تکمیلی، شیرخوار به غذای بخصوص بی میلی نشان داد، نباید پافشاری کرد میتوان برای یک یا دو هفته آن غذا را حذف و سپس دوباره شروع می نمود.
7- غذای کودک باید تمیز و کاملاً بهداشتی تهیه شود و تا حد امکان باندازه یک وعده درست شود.
8- موقعی که غذای جدیدی را شروع می کنیم، غذای قبلی را هم ادامه می دهیم.
9- هیچگاه غذاها را در حالت خوابیده به کودک ندهیم.
10- غذا را با زور به کودک ندهید یکی از عواملی که باعث عادات بد غذائی کودک در سنین بالاتر می شود همین مساله می باشد. زیرا غذا خوردن باید برای کودک امری خوش آیند باشد تا کودک رغبت به خوردن پیدا کند و در واقع منتظر رسیدن وعده غذا باشد.
یادآوری مهم :
1- در سال اول ابتدا کودک را با شیرمادر تغذیه و بعد به او غذای کمکی بدهید ولی برای جلوگیری از کم شدن شیرمادر، مادر شب بیشتر به کودک شیر بدهد. زیرا شیرمادر غذای اصلی کودک تا یکسالگی است.
2- از اضافه کردن نمک به غذای کودکان زیر 1 سال پرهیز شود.
3- قبل از 1 سالگی سفیده تخم مرغ، اسفناج و عسل به کودک داده نشود.
4- اضافه کردن سبزی های زرد و سبز حتی به مقدار کم به غذا ضروری است و باعث تامین ویتامین A می شود.
5- همزمان به شروع غذای کمکی میتوان از آب جوشیده برای برطرف کردن نیاز کودک استفاده نمود.
6- بیرون ریختن غذا از دهان, دلیل بی میلی او به غذا نیست.
7- در دوره نقاهت بیماری ها به منظور وزن گرفتن و جبران وزن از دست رفته دادن دو وعده غذای پر انرژی اضافی ضروری است.
